• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
  • Gündəm
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Sosial
  • Mədəniyyət
  • Səhiyyə
  • Təhsil
  • Dünya
  • İdman
  • Bölgə
  • Müsahibə
  • Kriminal
  • Şou
  • Maraqlı
  • Video
  • Gündəm
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Sosial
  • Mədəniyyət
  • Səhiyyə
  • Təhsil
  • Dünya
  • İdman
  • Bölgə
  • Müsahibə
  • Kriminal
  • Şou
  • Maraqlı
  • Video

Nə Mask, nə Bezos: Tarixin ən varlı insanı Mansa Musa kimdir?

gundem / maraqli / manset

2-02-2025, 12:50

Nə Mask, nə Bezos: Tarixin ən varlı insanı Mansa Musa kimdir?

Dünyanın indiyə qədər yaşamış ən zəngin insanını tanıyırsınızmı? Bu ad Mansa Musadır. O, Mali İmperiyasının ən qüdrətli hökmdarı və bəşəriyyətin gördüyü ən böyük sərvət sahiblərindən biri olub.

Mansa Musa kimdir?

Qaynarinfo xəbər verir ki, Mali İmperiyası 13-cü əsrin əvvəllərində qurulub və 17-ci əsrin sonlarına qədər mövcud olub. Bu imperiyanın ilk paytaxtı Niani şəhəri idi. 1280-ci ildə doğulan Mansa Musa 1312-ci ildə taxta çıxıb və imperiyanı ən güclü dövrünə çatdırıb. Onun hakimiyyəti dövründə imperiyanın sərhədləri indiki Seneqal, Mali, Burkina Faso, Niger, Qvineya və Fil Dişi Sahilini əhatə edəcək şəkildə genişlənib.



Dünyanın qızıl ehtiyatının yarısı onun əlində idi

Mansa Musa dövründə Mali İmperiyası dünyadakı qızıl ehtiyatlarının təxminən yarısını (Amerika qitəsindəki ehtiyatlar istisna olmaqla) nəzarətində saxlayırdı. Lakin bu sərvət yalnız qızıl mədənlərindən gəlmirdi. Əhəmiyyətli ticarət yolları və zəngin duz mədənləri də imperiyanın sərvətini artıran əsas amillərdən idi.

O dövrdə Afrikanın ən önəmli ticarət və mədəniyyət mərkəzlərindən biri olan Timbuktu Mansa Musa dövründə daha da çiçəklənib.

Mansa Musanın möhtəşəm Məkkə səfəri

1324-cü ildə Mansa Musa Məkkəyə həcc ziyarətinə yollanıb və bu səfəri tarixdə ən dəbdəbəli səyahətlərdən biri kimi iz buraxıb. O, keçdiyi hər yerdə o qədər çox qızıl paylayıb ki, iqtisadiyyata təsiri hələ illərlə davam edib.



Səfər haqqında bəzi faktlar:

* 8.850 kilometrlik yol qət edib.
* 72 min nəfərlik bir karvanla səyahət edib.
* Dəvələr qızıl yüklü olub və yanında 1 milyard dollar dəyərində qızıl daşıyıb.
* Yol boyu ehtiyacı olan insanlara qızıl və hədiyyələr paylayıb.
* Təxminən 52 məscid inşa etdirib.

Bu səfər Mansa Musa adını bütün İslam dünyasında və Avropada məşhur edib. Onun heyrətamiz sərvəti və xeyirxahlığı əfsanəyə çevrilib.

Mansa Musanın qızıl paylaması iqtisadiyyatı çökdürdü

Mansa Musa istəmədən Mağrib bölgəsinin iqtisadiyyatına zərbə vurub. Çünki:

* Payladığı qızılın miqdarı o qədər çox olub ki, bölgədə inflyasiya yaradıb.
* Qızılın dəyəri azalıb və bazarlarda qiymətlərin sürətlə qalxmasına səbəb olub.
* Bu iqtisadi böhran bölgəyə təxminən 1,5 milyard dollarlıq itkiyə başa gəlib.
* Mansa Musa bu problemi həll etmək üçün dönüş yolunda sələmçilərdən qızıl almağa çalışıb, lakin bu da inflyasiyanı tam dayandıra bilməyib.



Elm və mədəniyyətə töhfələri

Mansa Musa təkcə sərvəti ilə deyil, elmi və mədəni inkişafı dəstəkləməsi ilə də tanınır.

* Timbuktu şəhərini elmi və mədəniyyət mərkəzinə çevirib.
* Dünyanın ilk universitetlərindən biri olan Sankore Universitetini inşa etdirib.
* Müsəlman alimləri və memarları imperiyasına dəvət edib.
* İslam elmlərinin və memarlığının inkişafına böyük töhfə verib.

Mansa Musanın ölümü və mirası

Mansa Musanın dəqiq nə vaxt və necə öldüyü bilinmir. Bəzi mənbələr onun taxtı oğluna təhvil verərək dinc şəkildə öldüyünü, digərləri isə 1337-ci ildə vəfat etdiyini irəli sürür.

Onun ölümündən sonra Mali İmperiyası zamanla zəifləyib və nəhayət 17-ci əsrin sonlarında süqut edib. Lakin Mansa Musa və onun möhtəşəm sərvəti tarixdə əbədi olaraq qalıb.

Bəs Mansa Musanın sərvəti nə qədər idi?

Mansa Musa o qədər zəngin olub ki, onun sərvətinə dəqiq bir qiymət qoymaq mümkün deyil.

Təxminlərə görə:

* Bəzi mənbələr onun sərvətini 400 milyard dollar dəyərində hesablayır.
* Digər araşdırmalar onun sərvətinin bugünkü ekvivalenti 2 trilyon dollar olduğunu göstərir.
* Bu isə onu təkcə tarixin deyil, bütün zamanların ən varlı insanı edir.

Nəticə

Mansa Musa təkcə sərvəti ilə deyil, mədəniyyətə verdiyi töhfələr və tarixi təsiri ilə də unudulmaz bir hökmdar olub. Onun Məkkə səfəri, qızıl paylaması və Timbuktu şəhərinin inkişafı təkcə Afrika deyil, dünya tarixində iz buraxıb.

Bugünkü milyarderlərlə müqayisə edildikdə belə, onun sərvəti ölçüyəgəlməz dərəcədə böyükdür. İndi "tarixin ən zəngin insanı kimdir?" sualının cavabı aydındır: Mansa Musa!

Aydın

Oxunub: 66
Paylaş:
Digər xəbərlər

gundem / manset

22-02-2024, 20:15

AZAL-ın yeni prezidenti kimdir? - DOSYE

idman / manset

12-04-2023, 08:22

Musa Qurbanlı İtaliya A Seriyasında oynaya bilər

idman / manset

13-09-2023, 12:36

Afrika Millətlər Kubokunun bütün iştirakçıları müəyyənləşdilər

dunya / manset

19-04-2023, 08:58

Dünyanın ən zəngin şəhərləri açıqlandı

gundem / ust / manset

3-09-2024, 14:23

Əsrarəngiz "elit məzar": Çingiz xandan əvvəl Monqolustan necə olub?

ULUSƏS TV
Son xəbərlər
  • Dünən, 20:04
    İran Hayfa və Təl-Əvivdəki obyektlərə zərbələr endirib
  • Dünən, 19:58
    Türkiyənin Kahramanmaraş şəhərində "Azərbaycan məhəlləsi"nin açılış mərasimi keçirilib
  • Dünən, 19:27
    Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının üzv təşkilatının Qurultayı keçirilib.
  • Dünən, 15:26
    “Neylərəm sənsiz” – Nənə nəvənin qəlbində yaşayan əbədi sevgi. Nuray Kərimli nənəsi Məlahət xanıma ithaf edir.
  • Dünən, 14:13
    70 yaşlı sahibkara qarşı hədə-qorxu: Bakının mərkəzində “Kurtlar Vadisi” ssenarisi - MÜRACİƏT VİDEO
  • Dünən, 12:42
    Ağdaş Olimpiya İdman Kompleksinin direktoru Tahir Umudovu doğum günü münasibətilə səmimi-qəlbdən təbrik edirik!
  • Dünən, 11:04
    Prezident BP şirkətinin baş icraçı direktorunu qəbul etdi
  • Dünən, 11:02
    Müdafiə Nazirliyinin mətbuat xidmətinin keçmiş rəhbəri vəfat etdi
  • Dünən, 11:00
    Dünya çempionatı: Azərbaycanın daha bir cüdoçusu mübarizəyə başlayır
  • Dünən, 10:57
    İranın İsrailə endirdiyi zərbə nəticəsində xəstəxana zədələnib
  • Dünən, 10:54
    70 kq qızılla saxlanılan polkovnik-leytenant barədə qərar verildi
  • Dünən, 10:50
    Kanada vətəndaşlarının İrandan təxliyəsinə görə Azərbaycana təşəkkür etdi
  • Dünən, 10:47
    Reuters: Avropa İranla nüvə danışıqları aparacaq
  • Dünən, 10:45
    I qrupun rekordçusu odur
  • Dünən, 10:42
    Azərbaycanın 6 universiteti dünyanın TOP 1000 ən yaxşısı siyahısında
  • Dünən, 10:40
    Bu şəxslərə 59 yaşından pensiya veriləcək
  • 18-06-2025, 12:15
    Bonn görüşlərində gərgin müzakirə: İki gündür gecikən gündəliyin təsdiqi necə reallaşdı?
  • 18-06-2025, 11:51
    Kamran Əliyev İbrahim Ləmbəranskini işdən çıxardı
  • 18-06-2025, 11:41
    İlham Əliyev Bakıda keçirilən beynəlxalq simpoziumun iştirakçılarına müraciət ünvanlayıb
  • 18-06-2025, 11:38
    Fərid Şəfiyev: "TDT-nin növbəti rəsmi Zirvə görüşü oktyabr ayında Bakıda keçiriləcək"
  • 18-06-2025, 11:36
    Sahibə Qafarova QDİƏT PA-nın "Şərəf" ordeni ilə təltif edilib
  • 18-06-2025, 11:33
    Sahibə Qafarova QDİƏT PA-nın "Şərəf" ordeni ilə təltif edilib
  • 18-06-2025, 11:24
    İran tərəfindən vurulan İsrail təyyarələrinin sayı beşə çatdı
  • 18-06-2025, 11:21
    İranın İsrailə raket zərbələri nəticəsində 90-dan çox insan xəsarət alıb
  • 18-06-2025, 11:11
    Məleykə Abbaszadə: Bu il III qrup üzrə bəzi ixtisasların balları artırıla bilər
  • 18-06-2025, 11:07
    İsrail bəhanəsi ilə Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığına hücum
  • 17-06-2025, 16:55
    Peşə bayramınız mübarək!
  • 17-06-2025, 13:56
    İlham Əliyev fərman imzaladı - Nazirlər Kabinetinə 6 ay vaxt verdi
  • 17-06-2025, 13:48
    İranla İsraildə ölən və yaralananlar arasında Azərbaycan vətəndaşları var? - XİN
  • 17-06-2025, 13:45
    Vasif Talıbovun yaratdığı fond ləğv edildi
  • 17-06-2025, 13:21
    Trampdan İrana sərt - Xəbərdarlıq
  • 17-06-2025, 13:19
    Qeyri-sabit hava nə vaxtadək davam edəcək?
  • 17-06-2025, 13:17
    “Araz-Naxçıvan”dan yeni transfer
  • 17-06-2025, 13:11
    Gürcüstanda Milli Təhlükəsizlik Şurası ləğv ediləcək
  • 17-06-2025, 12:08
    Bu çaylarda sululuq artdı
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • Baş direktor: Şamil Məmmədəlioğlu
  • E-mail: [email protected] | [email protected]
  • Telefon: (+99455) 200-67-99
  • Gündəm
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Sosial
  • Mədəniyyət
  • Səhiyyə
  • Təhsil
  • Dünya
  • İdman
  • Bölgə
  • Müsahibə
  • Kriminal
  • Şou
  • Maraqlı
  • Video
Müəllif hüquqları qorunur. Ulusestv.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə